Het café als ziel van het Friese dorp

Geert Mak beschreef al weer bijna een kwart eeuw geleden het oude dorpscafé van Jorwerd als ‘huiskamer, dorpshuis en theaterzaal in één’. Bijna elk Fries dorp had zo’n café, het waren de ontmoetingsplaatsen van het dorp. Sinds de vroegste tijden wordt er gepraat en gekaart, gefeest en gerouwd.

En toen kwam, aan het begin van de nieuwe eeuw, in de dunbevolkte contreien de demografische krimp als gevolg van de ontgroening, vergrijzing, een fikse financiële crisis. En in 2020 kwam de coronacrisis er nog eens overheen. Een aantal dorpscafés heeft dat niet overleefd, maar verbazingwekkend veel hebben het hoofd toch boven water kunnen
houden.

Juist in tijden van nood is het platteland vaak niet voor één gat te vangen. De veerkracht van de dorpsbewoners is groot. Dat geldt zeker voor de uitbaters van de dorpskroegen. God en de grutters mogen dan verdwenen zijn, het café houdt stand. Vaak als de gemeenschappelijke huiskamer van het dorp, als enige nog resterende trefpunt van een kleine gemeenschap.

In het boek Van Spanga tot Moddergat zijn 22 van deze dorpscafés in woord en beeld geportretteerd. Ook – als eerbetoon – de cafés die het niet hebben overleefd. Journalist Wio Joustra schreef de tekst en fotograaf Anna Huizinga maakte de foto’s.

Voor meer info over het boek zie:
https://dorp.jorwert.nl/images/flyer_spanga.pdf